Excursie Kalkense Meersen
(Oost-Vlaanderen)

Zondag
30 maart 2014

Natuurpunt
Hobokense Polder i.s.m. Vogelwerkgroep ARDEA

Wanneer
je met 30 Natuurpunters het terras van café De Beize in Kalken bezet duurt het
niet lang of zelfs de ruigste Hell’s Angel stapt op om plaats te maken voor
zoveel contentement. Dat was er in grote hoeveelheden omdat de dag erg gevuld
was met zonneschijn en schone wandelingen maar ook veel mooie vogelwaarnemingen
in de plaatselijke meersen. De Bergense en ook die van Kalken en ook de nabije
Paardenweiden horen daar bij. Het is een gebied waar de natuur weer volop tot
ontwikkeling komt dankzij stevige ingrepen aan de Scheldedijken. Weilanden
mogen er weer af en toe overstromen, kreken hebben er getijdenwerking, hele
vlaktes worden er plasdras gezet. Sluisjes, schotten, vistrappen, erosiewerende
dijkversterking, vlonderpaden, infopanelen en duizenden vakkundig geknotte
wilgen zorgen er voor een erg waterrijk, gecontroleerd nat weidelandschap.

Foto: Dirk Vandorpe

Een
paradijs voor weidevogels is dat dan, wat vandaag duidelijk werd door het zien
van o.a. grote zilverreiger (5), zomertaling (1), zwarte ibis (1), watersnip
(6), scholekster (2), kievit, tureluur, witgatje, bergeend, smient, ooievaar
(1), zwartkopmeeuw (2), graspieper (10) en natuurlijk de o zo mooie grutto’s.
Die zijn met zo’n twintigtal koppels in deze streek het uithangbord geworden
voor de recente natuurprojecten in het Schelde-estuarium waardoor heel wat
zeldzaam wordende weidevogels nieuwe kansen krijgen.

Dat
is een erg hoopvolle vaststelling, besloot ik bij het einde van de dag. Eén van
de gidsen, die naast actief Natuurpuntvrijwilliger ook nog professioneel
natuuronderzoeker is en meer dan een hand heeft in het management van dit
natuurontwikkelingsproces, beaamde de hoopgevende factor maar relativeerde
meteen. ‘Dit soort grootschalige natuurbeschermingsprojecten is enkel mogelijk
omdat zeer grote economische belangen (het vrijwaren van de doorvaart op de
Zeeschelde voor de Antwerpse Haven) en de veiligheid van grote delen van het
Vlaamse land (overstromingsgevaar!) op het spel stonden’. De grutto redden was dus
niet het uitgangspunt, al mocht die er natuurlijk wel bij. Elders in Vlaanderen
verdwijnen ondertussen oude weidelandschappen als sneeuw voor de zon, en
daarvoor zal nog veel water door de Schelde of de Yzer mogen stromen om ze te
redden van monoculturele verakkering.

Maar
hoe schoon het Vlaamsche land wel kan zijn als mensen en organisaties als INBO,
WenZ, ANB, Natuurpunt en vzw Durme willen samenwerken (ja, zelfs
ambtenaren kunnen dat!), hebben we vandaag zeker gezien. En dat is dan toch
weer hoopgevend.

Met
veel dank aan gidsen Marnix Lefranc en Wim Mertens, die ons hopelijk de
volgende jaren nog eens meenemen op zo’n mooie gruttocht om de evoluties
ten velde te blijven volgen.

Joris
Van Reusel