ARDEA is de Natuurpunt-vogelwerkgroep in de regio Antwerpen-zuid. In de gemeenten en districten Hove, Edegem, Wilrijk, Hoboken en Antwerpen-Kiel werken wij aan een betere kennis en bescherming van wilde vogels. We organiseren onderzoek, excursies, cursussen en infomomenten rond vogels, waarbij iedereen welkom is. Om zeldzame broedvogels zoals gierzwaluwen, uilen en roofvogels meer kansen te geven, zetten we nestkastprojecten op. We werken nauw samen met de Natuurpuntafdelingen Hobokense Polder en Zuidrand Antwerpen. Zin om mee te doen? Contacteer ons per e-mail naar ardea@hobokensepolder.be Raadpleeg onze blog of volg de Ardea-FB-pagina! Bezoek ook onze website. Een korte handleiding over het gebruik van de blog vind je hier.
Tijdens onze eerste ronde op dinsdag 25 maart bezoeken we het Hof ter Beke en Hof van Eeden
In 2025 verleent Vogelwerkgroep Ardea zijn medewerking voor broedvogelonderzoek in drie deelgebieden van Wilrijk :
Fort 7 , Hof ter Beke en Hof van Eede. We spreiden dit onderzoek in de periode maart- juni via minstens 6 ronden.
Vogelliefhebbers,-sters die bij voorkeur met de fiets willen deelnemen aan dit interessant onderzoek, niet ver van huis, zijn welkom mits ze een seintje geven aan de begeleiders van elke activiteit .
Bijeenkomst : hoek Boomsesteenweg – Hof ter Bekelaan om 9 u , einde ca 12 u
Begeleiding : Danny Jonckheere 0478 33 24 27 , Luc Van Schoor 0494 33 63 09
Zaterdag 22 maart 2025 om 18u20 uur samengekomen op de hoek van de Volhardingstraat en de Onafhankelijkheidslaan met 8 personen, om de voor een eerste keer dit jaar de grote slaapplaats van de Halsbandparkieten te tellen. Een aantal bezoekers waren speciaal gekomen om de spectaculaire aanvliegende groepen exoten te aanschouwen. Om 19u09 kwam een eerste vogel aangevlogen vanuit de Onafhankelijkheidslaan maar vervolgde zijn weg richting Kielpark. Enkele minuten later vloog er een groep van een veertigtal vogels vanuit de Willem Eekeleerstraat ook richting het Kielpark. We waren wel gewoon dat de exoten die vanuit deze richting kwamen eerst zich gingen nestelen in een boom achteraan het gebouw, om later zich te vervoegen bij de andere Halsbandparkieten in de 2 bomen vooraan het flatgebouw. Maar ze hielden geen halte en waren ook weer verdwenen richting Hoboken. Om 19u16 kwamen dan toch de eerste 16 vogels aangevlogen, gevolgd door een enkeling komende van achter het gebouw. Deze gingen direct zitten in de 2 bomen die al enkele jaren dienst doen als hun slaapplaats. Deze bomen hebben enorm veel te lijden van de uitwerpselen van de groene lawaaimakers. Maar ook in de winter knabbelen deze vogels aan de knoppen van de ontluikende bladeren en bloesems. Nu maar wachten op de grote invasie van hun andere soortgenoten. Maar tot onze verbazing kwamen er geen meer opdagen, en moeten we vaststellen dat de eens zo grote en belangrijke slaapplaats van de Halsbandparkieten nu alleen dienst doet voor 17 exemplaren.
Halsbandparkiet Verslag en foto: De Weger Walter
Gegevens over de tellingen 22 maart 2025 Plaats: 2 bomen thv Volhardingstraat 118, Antwerpen Zonsondergang: 18u50 Weer: 2/8 bewolkt geen regen, 2 beaufort ZW-wind en goed zicht. Duur telling: 18u20 tot 19u41 Tellers: Eddie Schild, Walter De Weger, Luc van Schoor Jonas Jacobs met vriendin, Bernadette Scheerders en nog 2 bezoekers
Werkwijze: telling /schatting, volgens uur aankomst van de toekomende groepen Totaal aantal Halsbandparkieten: 17ex
Op zaterdag 22 maart om 18:15u gaan we op het kiel de Halsbandparkieten slaapplaats tellen .
Zo vroeg op het jaar is het gemakkelijk om de telling te houden, omdat de bomen nog niet in blad staan. En we duidelijk ook de blauwe en gele kleurmutanten van deze vogels kunnen aanschouwen.
De laatste telling in de herfst 2024 gaf een dalend aantal exemplaren op, ook al werden de exoten die ook een slaapplaats hadden gecreëerd aan de afrit van de ring in Borgerhout er bijgeteld. Wel werden we in kennis gesteld dat er in Merksem en In Deurne nieuwe slaapplaatsen zijn bijgekomen .
Zo is het belangrijk om de evolutie van de verspreiding en aantallen van de Halsbandparkieten verder in kaart te brengen.
Inschrijven: via ardea@hobokensepolder.be (met vermelding van welke activiteit, uw naam, aantal personen, gsmnummer en emailadres)
Afspraak: Hoek Onafhankelijkheidslaan en de Volhardingsstraat op het . Kijk ook naar het ARDEA blog om de juiste plaats van samenkomst te zien. De exacte slaapplaats van deze exoot kan wel eens wisselen.
Meebrengen: Verrekijker
Gids/leiding: De Weger Walter Email: deweger.walter@skynet.be
Ook zo gefascineerd door het snelste dier op aarde “ de slechtvalk “ ? Kom dan zeker luisteren en kijken naar prachtige beelden in deze lezing van Maarten Mortier. Ondertussen is deze man toch een specialist ter zake, door uren, dagen, weken, maanden, zelfs jaren deze vogels te observeren. Bijna dagelijks volgt hij de verschillende koppels Antwerpse slechtvalken op en weet dus als geen ander wat er zich afspeelt in de stad. Aan de hand van meer dan 100 foto’s krijg je een mooi beeld van deze prachtige vogels. Wanneer deze lezing van start gaat, kunnen er al eieren gelegd zijn, dus dan kom je meteen misschien een primeur te weten. Iedereen is welkom op deze vertelavond.
Er is een lift voor mensen die slecht te been zijn of rolstoel behoevend.
Inschrijven via ardea@hobokensepolder.be (met vermelding welke activiteit, uw naam, aantal personen, gsm-nummer en e-mailadres) Afspraak: Louis Strausstraat nr 3 2020 Antwerpen kiel (aan de Christus koning kerk) De deuren gaan open om 19u. en de lezing start om 19.30 u. Einde omstreeks 21u.
Ook zo gefascineerd door het snelste dier op aarde “ de slechtvalk “ ? Kom dan zeker luisteren en kijken naar prachtige beelden in deze lezing van Maarten Mortier. Ondertussen is deze man toch een specialist ter zake, door uren, dagen, weken, maanden, zelfs jaren deze vogels te observeren. Bijna dagelijks volgt hij de verschillende koppels Antwerpse slechtvalken op en weet dus als geen ander wat er zich afspeelt in de stad. Aan de hand van meer dan 100 foto’s krijg je een mooi beeld van deze prachtige vogels. Wanneer deze lezing van start gaat, kunnen er al eieren gelegd zijn, dus dan kom je meteen misschien een primeur te weten. Iedereen is welkom op deze vertelavond.
Er is een lift voor mensen die slecht te been zijn of rolstoel behoevend.
Inschrijven via ardea@hobokensepolder.be (met vermelding welke activiteit, uw naam, aantal personen, gsm-nummer en e-mailadres) Afspraak: Louis Strausstraat nr 3 2020 Antwerpen kiel (aan de Christus koning kerk) De deuren gaan open om 19u. en de lezing start om 19.30 u. Einde omstreeks 21u.
Met deze Zeelandtocht zetten de “eeuwenoude” traditie nog eens een jaartje verder. Even traditioneel bezoeken we ook het Zuiden van Zuid-Holland. Ieder jaar zoeken we naar nieuwe terreinen, zien of dat dit keer ook weer zal lukken. De gemeenschappelijke deler wordt Brouwersdam met de zeehonden, de laatste jaren vooral de grote grijze zeehond en de zeevogels. Roodkeelduiker is en vast waarde, ook al zijn ze minder talrijk als vroeger. Altijd kans op parelduiker, eidereend, ijseend en kuifduiker. Op de akkers en de weilanden kijken we uit naar ganzen als grauwe -, kol-, brand- en rotgans, met ook hier en daar de 2 witte zwanen. De uitgestrekte slikken van de Oosterschelde trekken massaal steltlopers aan, hier gaan we zeker een graantje van meepikken, zoals kluut, tureluur, rosse grutto en zilverplevier. De zeearend kon de laatste jaren geregeld gespot worden, maar ook andere roofvogels staan op het verlanglijstje, evenals enkele kleintjes als de sneeuwgors.
Inschrijven: stort € 25/persoon vóór 21 januari, voor studenten is dat €18/persoon. Jongeren met begeleiding onder 12 jaar kunnen gratis mee (wel inschrijven). Gezinnen betalen nooit meer dan € 70. Gelieve het bedrag over te schrijven op rekeningnummer BE02 9799 7675 4740 van Natuurpunt Zuidrand met vermelding van de namen van de deelnemers en een telefoonnummer (liefst gsm). Picknicken doen we in een café waar ook soep te verkrijgen is.
Intussen is sinds begin deze maand de weerkundige winter begonnen. Vogelaars merken dit uiteraard niet alleen aan het weer maar ook aan de intocht van talloze wintergasten uit noordelijke streken. De meest opvallende vormen daarbij de zogenaamde vriezeganzen die vanuit Scandinavië, Spitsbergen, Siberië en nog verdere streken naar West-Europa afzakken. Een zeer groot deel daarvan vertoeft in de winter in de polders van onze noorderburen. Vandaag trekken we naar het Oude Land van Strijen, een oud polderlandschap ten zuidwesten van Dordrecht, dat al sinds vele jaren bekendstaat voor zijn groepen dwergganzen, één van de zeldzaamste soorten. Daarnaast vinden we hier ook grote groepen van de meer algemene soorten zoals kol- en brandganzen en vele andere watervogels en eendachtigen. Verderbezoeken we ook nog 1 of 2 andere vogelrijke gebieden in de buurt, afhankelijk van wat er de weken of zelfs dagen voordien wordt gemeld. Bereid je dus maar voor op een “ganse” dag vogels kijken in de Zuid- Hollandse polders.
Inschrijven: via ardea@hobokensepolder.be (met vermelding van welke activiteit, uw naam, aantal personen, gsm nummer en mailadres) Afspraak: om 8 u. aan het Spant op de Boomsesteenweg in Wilrijk, we eindigen rond 17 u. ter plaatse. Meebrengen: verrekijker, eventueel telescoop, waterdicht schoeisel en kledij, lunchpakket, vogelgids Kosten: kostendelend vervoer (bijdrage van 0.1€/km) Gids/leiding: Rudy Van Cleuvenbergen – rudy.vancleuvenbergen@skynet.be Wim Roelant – 0477/34 07 21 – roelantwim@gmail.com
Op 1/12 trekken we naar het Park Vordenstein, het park is een lust voor de zintuigen. Je kan genieten van zeldzame bomen, brede majestueuze lanen, open grasland en vijvers. De gerestaureerde oranjerie, de oranjerietuin en de smeedijzeren toegangspoorten geven het park extra cachet. Het park is een oase van rust en stilte, ideaal om even weg te dromen. We maken een gewone wandeling en hebben aandacht voor wat we tegen komen. Wie weet kunnen we wel opvallende wintergasten zien of horen. Geen honden toegelaten. We wandelen tot +/- 16.30u.
Afspraak: We komen samen aan het ‘t Spant Boomsesteenweg 335, 2610 Antwerpen en vertrekken om 13.30u.
Inschrijven: via mail naar ardea@hobokensepolder.be met Naam, gsm nummer, mailadres
Meebrengen: wandelschoenen, verrekijker, kledij naar gelang het weer.
Zaterdag 9 november 2024 om 16u30 uur samengekomen op de hoek van de Volhardingstraat en de Onafhankelijkheidslaan met 6 personen om de halsbandparkieten voor een derde keer dit jaar te tellen.
Door het zachte weer van de laatste weken waren de meeste bomen nog goed voorzien van bladeren die aan het verkleuren waren in mooie herfstkleuren. Alleen de 2 Kastanjebomen die als slaapplaats gebruikt worden waren volledig kaal. Het is duidelijk dat deze bomen te lijden hadden van de uitwerpselen van de Halsbandparkieten. Het zou wel eens kunnen dat ze volgend jaar geen bladeren meer zullen hebben. Hoog in de top van twee andere bomen werden nesten van de Aziatische hoornaar aangetroffen, dit werd op waarnemingen.be gemeld zodat de bevoegde diensten deze kunnen verwijderen. Ook op een plantsoen dat nog enkele bloesem had konden we de hoornaars zien die daar aan het foerageren waren.
Nu terug naar onze doelgroep, het aantal Halsbandparkieten zou merkelijk hoger moeten liggen dan in het voorjaar. Want alle vogels die toen nog aan het broeden waren zouden nu ook aanwezig zijn met hun nieuwe kroost.
Om 16u50 kwamen de eerste vogels vanuit het oosten door de Onafhankelijkheidslaan aangevlogen, om even in een aantal bomen in de straat te verpozen, vooraleer ze naar de 2 bekende bomen die al enkele jaren dienstdoen als hun slaapplaats te verhuizen. Het was maar een beperkt aantal van 53 vogels.
Vanuit Hoboken kwamen groepen die zich eerst verzamelden in een boom in de Willem Eekeleerstraat achter het flatgebouw. Rond 17u05 kwamen dan de grote groepen aangevlogen vanuit het westen. Deze gingen rechtstreeks naar hun slaapplaats in de bomen tegenover Het flatgebouw. Uiteindelijk kwamen ook de vogels die even een tussenstation hadden genomen, ook naar hun soortgenoten in de 2 bomen. Uiteindelijk konden we 660 exemplaren tellen. We hebben geen kleurmutanten kunnen observeren. Het viel wel op dat er via de Onafhankelijkheidslaan veel minder vogels kwamen aangevlogen dan tijdens onze vorige tellingen. Als we het aantal vergelijken met de herfsttelling van 2023 (toen 2109 exemplaren) moesten we wel vaststellen dat er ongeveer 1449 exoten minder waren aangekomen. Wat was de oorzaak van deze spectaculaire vermindering? We weten wel dat er nog een slaapplaats is aan de afrit van Borgerhout, waar Niels Schild samen met vogelwerkgroep de Stadsmus op hetzelfde moment, is gaan tellen en 850 vogels heeft kunnen vaststellen. Dit levert in het totaal toch nog een vermindering van 599 exemplaren ten opzichte van de vorige herfsttelling. En dan hebben we de toename van de broedgevallen van dit jaar er niet bijgerekend.
Het moge duidelijk zijn dat er ofwel iets met deze groene lawaaimakers aan de hand is , of er nog een derde actieve slaapplaats is. Zelf ben ik die avond nog eens gaan kijken aan het Karel Mestdaghplein in Wilrijk, waar er enkele jaren geleden toch een kleine tijdelijke slaapplaats was ontstaan. Maar daar waren er ook geen Halsbandparkieten te bespeuren
Als we de aantallen vergelijken met onze extra telling in augustus dit jaar is de daling nog veel spectaculairder. Toen hadden we op het Kiel 2157 exemplaren, en aan de afrit nog eens 901 vogels dat maakte samen 3058 parkieten die in onze regio een slaapplaats bezetten. Het verschil met nu is dan 1548 individuen minder.
Dit stelt ons nog voor een veel groter vraagteken. Waar zijn deze allemaal naartoe en waarom.
In het voorjaar van 2025 gaan we natuurlijk nog eens een telling doen op de 2 bekende slaapplaatsen. Maar we doen een oproep aan iedereen, die weet of denkt dat er in hun buurt een nieuwe slaapplaats is van Halsbandparkieten, om dit aan ARDEA te laten weten. Zo kunnen we de evolutie van deze exoot beter in kaart brengen en opvolgen.
Gegevens over de tellingen
9 november 2024 Plaats: 2 bomen thv Volhardingstraat 118, Antwerpen Zonsondergang: 16u50 Weer: 8/8 bewolkt geen regen, 2 beaufort ZO-wind en goed zicht. Duur telling: 16u30 tot 17u20 Tellers: Eddie Schild, Walter De Weger, Maarten Mortier, Pieter Mertens en vrouw, Lucas Flies. Werkwijze: telling /schatting, volgens uur aankomst van de toekomende groepen Totaal aantal Halsbandparkieten: 660ex
9 november 2024 Plaats: Hoek afrit Borgerhout aan de ring en noordersingel van Antwerpen en de N184 (Plantin en Moretuslei- Luitenant Lippenslaan) Zonsondergang: 16u50 Weer: 8/8 bewolkt geen regen, 2 beaufort ZO-wind en goed zicht. Duur telling: 16u30 Tellers: Niels Schild, Vogelwerkgroep de Stadsmus Werkwijze: telling /schatting, volgens uur aankomst van de toekomende groepen Totaal aantal Halsbandparkieten: 850 ex , waar 3 dagen tevoren er 930 geteld werden.
